تاریخ نقاره نوازی در حرم رضوی
تاریخ انتشار: ۸ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۸۵۳۰۵۶
در خصوص تاریخ دقیق ایجاد نقاره‌خانه در حرم رضوی مستندات روشنی وجود ندارد. قدیمی‌ترین خبر پیرامون نقاره‌نوازی در حرم رضوی درکتاب مهمان‌نامه بخارا، در قرن دهم هجری، ذکر شده است. نویسنده هنگام شرح زیارت محمدخان شیبانی در حرم امام رضا (ع) اشاره می کند که «بر فوق بارگاه حضرت امام» محلی است «که نقاره نوبت حضرت امام می‌زنند ».
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در دوره صفوی (907 ـ 1148 ق) با شکل گیری تشکیلات اداری آستان قدس رضوی ، نقاره خانه حرم مطهر هم دارای تشکیلات اداری منظم و مدونی گردید . قدیمی ترین سند مربوط نقاره نوازی در حرم رضوی مربوط به سال 1011 هجری قمری است که به درویش حاجی محمد طبال که به وی کوسچی نیز گفته می‌شده است، حقوق پرداخت شده است (سند شماره 1/18881 موجود در مرکز اسناد آستان قدس رضوی ).
قدیمی ترین سند در مورد نقاره خانه
سنت نقاره نوازی در دروه افشاریه نیز به همین شکل ادامه داشت . در دوره قاجار بر اساس منابع موجود به نظر می‌رسد جایگاه نقاره‌خانه و نقاره‌نوازی در حرم رضوی برای عموم مردم به امری مقدس تبدیل شده بود، به گونه‌ای که حتی برای برآورده شدن حاجات «به نقاره‌خانه حضرت متمسک» می‌شدند. در این زمان به کارکنان نقاره خانه عملجات شکوه می گفتند. به نظر می‌رسد این تعابیر گویای تغییر اساسی در ماهیت و وظیفه نقاره‌خانه در این دوره است. وظیفه‌ای که از نوبت‌نوازی صرف به نشانی از عظمت و جلال در حرم رضوی تبدیل شده است.
در دوره پهلوی برای نخستین بار از آغاز نقاره‌نوازی در حرم رضوی شاهد توقف چند ساله این سنت هستیم. در دوره پهلوی اول در سال 1314 تا سال 1321 نقاره نوازی تعطیل می‌شود. به نظر می‌رسد واقعه مسجد گوهرشاد و سیاست‌های خاص مذهبی رضا شاه در این خصوص تأثیرگذار بوده است.
به هر روی پس از شهریور 1320 و سقوط رضا شاه، همان گونه که در سراسر کشور بسیاری از مقیدات و موانعی ایجاد شده برای امور مذهبی و سیاسی از میان رفت، نقاره‌خانه امام رضا (ع) نیز مجدداً شروع به فعالیت کرد. این سنت تابه امروز جریان دارد و هر روز صبح و شام و یا در اعیاد و جشن ها نوای آن دل هر زائر و مجاوری را به تپش در می آورد.
زهرا فاطمی مقدم، کارشناس مسئول ارزشیابی مرکز اسناد آستان قدس رضوی
منبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: نقاره نوازی در حرم رضوی نقاره خانه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۸۵۳۰۵۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
یادمان دهمین سالروز کوچ قلندر موسیقی ایران در گرگان برگزار شد
به گزارش جام جم آنلاین از گرگان در این مراسم جمع کثیری از اهالی و مشتاقان فرهنگ و هنر خاصه علاقمندان به موسیقی در تالار فخرالدین اسعد گرگانی گرد هم آمدند.
در ابتدای این برنامه گروه ۲ نوازی علی اکبرزاده (تنبک) و فرزاد محمدنژاد (تار) به اجرای برنامه پرداختند.
پس از این اجرا، کلیپی از مراسم تشییع و تدفین پیکر مرحوم لطفی به نمایش گذاشته شد و سپس ناصر صفایی پیشکسوت موسیقی و هم دوره استاد لطفی به همراه استاد امیر لطیفی به شعرخوانی و نی‌نوازی پرداختند.
در ادامه این برنامه، گروه سپهر با هنرمندی هنرمندان موسیقی استان و اساتید برجسته استانی شامل هدایت اسماعیلی (عود)، داوود خشنودی، حامد کی‌پور و پویا خوشبین (سه تار)، عرفان حسینی و رمضان ساور (کمانچه)، پدرام محمدنژاد (تنبک)، مهدی کریمی (دف) و هنرمند مهمان سجاد مهربانی (آواز) قطعاتی را اجرا کردند.
همچنین «حسین ضمیری» هنرمند، شاعر، نویسنده و پژوهشگر استان، دقایقی در خصوص زندگی و شخصیت استاد لطفی، به سخنرانی پرداخت.
حاضرین در این مراسم پیش از پایان برنامه شاهد اجرای تک نوازی تار با هنرمندی استاد «هادی آذرپیرا» از هنرمندان گلستان بودند.مرحوم استاد محمدرضا لطفی در ۱۲ اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۳ دار فانی را وداع گفت و پیکرش در محله سبزه مشهد گرگان به خاک سپرده شد.
تصاویر پدر ساواکی مهران غفوریان